Inzichten uit het jaarverslag van de Arbeidsinspectie over veilig werken in 2025
Kennisartikel

Inzichten uit het jaarverslag van de Arbeidsinspectie over veilig werken in 2025

icon-timer
4
minuten leestijd

“De waarde van een machine staat op de balans. Die van een mens niet.” - Rits de Boer, Inspecteur-generaal Nederlandse Arbeidsinspectie

Wat zeggen de cijfers over arbeidsongevallen in 2024?

Volgens het jaarverslag van de Nederlandse Arbeidsinspectie (2024) vielen er in totaal 3.206 slachtoffers bij arbeidsongevallen, waarvan 52 dodelijk. Hoewel dat 20 minder zijn dan in 2023, is het probleem nog altijd structureel.

Even wat cijfers op een rij:

  • 4.306 meldingen van ongevallen (+11%)
  • 2.722 ongevalsonderzoeken (+9%)
  • 75 dodelijke ongevallen onderzocht, 52 erkend als arbeidsongeval
  • De bouwsector blijft koploper qua aantal slachtoffers: 106 per 100.000 banen
  • In 84% van de onderzochte gevallen werden maatregelen genomen

Waarom worden veel ongevallen niet gemeld?

Misschien wel het meest schokkende cijfer uit het verslag: tussen de 50 en 70% van meldingsplichtige ongevallen wordt niet gemeld. Sommige werkgevers zijn bang voor boetes. Anderen weten simpelweg niet dat ze verplicht zijn om het ongeval te melden. En dan is er nog een groep die de ernst van het ongeval onderschat en denkt dat het allemaal wel meevalt.

De Arbeidsinspectie stelt daarbij duidelijk: “Positieve effecten treden vooral op bij bedrijven die ongevallen melden.”

Oftewel, je moet eerst weten wat er misgaat, voordat je er iets van kunt leren.

Hoe ver zijn we écht met preventie?

Volgens het Ministerie van SZW (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) heeft slechts 35% van de bedrijven een volledige RI&E (Risico-Inventarisatie & Evaluatie). En zonder een goed beeld van de risico’s, kun je simpelweg geen gerichte maatregelen nemen.

Wat belemmert dan die preventieve aanpak? Veel bedrijven investeren nog altijd te weinig in structurele veiligheid. Ook ontbreekt het werkgevers vaak aan kennis over de Arbowet, waardoor risico’s over het hoofd worden gezien. En misschien wel het belangrijkste: op veel werkvloeren is er geen cultuur waarin het melden van risico’s of onveilige situaties vanzelfsprekend is.

Daar ligt precies de kern van het probleem. Veiligheid is geen checklist die je even afvinkt, het is een cultuur. Een manier van werken die je als organisatie elke dag opnieuw moet vormgeven.

Wat is de rol van werkgevers in dit verhaal?

Werkgevers zijn volgens de Arbowet (artikel 3) verplicht om te zorgen voor veilige arbeidsomstandigheden. Toch blijkt dat veel bedrijven vooral reageren op incidenten, in plaats van proactief te werken aan veiligheid.

Wat kun je als werkgever vandaag al doen

  • Herzie je RI&E en betrek je medewerkers bij het proces
  • Zorg voor passende persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM)
  • Kies voor middelen die écht gedragen worden
  • Maak veiligheid een vast agendapunt op elke vergadering
  • Stimuleer open communicatie over risico's en bijna-ongevallen

En de werknemer dan?

Veiligheid is een gedeelde verantwoordelijkheid. Maar werknemers moeten wél de ruimte krijgen om hun zorgen te uiten.

Belangrijke voorwaarden:

  • Toegang tot duidelijke, begrijpbare informatie
  • Trainingen over veilig gedrag en gebruik van PBM
  • Vertrouwen dat het melden van onveilige situaties serieus wordt genomen

Werkgevers die hun mensen serieus nemen, krijgen die betrokkenheid terug in de vorm van alertheid, loyaliteit en minder incidenten.

Wat kunnen bedrijven leren van de 'nieuwe aanpak' van de Arbeidsinspectie?

Sinds 2023 werkt de Arbeidsinspectie met een vernieuwde methode waarbij leren centraal staat. Die aanpak blijkt effectief. Uit 540 vervolginspecties blijkt dat 84% van de bedrijven maatregelen neemt na het melden van een ongeval. Sterker nog, 39% van die bedrijven gaat zelfs een stap verder en neemt aanvullende maatregelen die niet in het oorspronkelijke verbeterplan stonden.

Maar dit positieve effect zie je alleen bij bedrijven die hun ongevallen ook daadwerkelijk melden.

Wil je als organisatie leren van je fouten? Dan moet je ze eerst durven toegeven.

  • Meld ongevallen. Altijd.
  • Investeer in preventie, niet pas in nazorg.
  • Laat zien dat mensen meer waard zijn dan machines.
  • En geef ze wat ze nodig hebben: bescherming die werkt.

Veiligheid is geen extraatje. Het is de basis.

Koninklijke Metaalunie, Mevas en Zilveren Kruis hebben gezamenlijk het Preventiefonds opgericht om werknemers en werkgevers in de metaalsector te voorzien van de juiste preventieve middelen.

Belangrijkste punten
preventiefonds-plus-icon

Tussen de 50 en 70% van de arbeidsongevallen wordt niet gemeld

preventiefonds-plus-icon

Slechts 35% van de bedrijven heeft een volledige RI&E

preventiefonds-plus-icon

Melden leidt tot betere veiligheid en extra maatregelen

preventiefonds-logo

Het Preventiefonds stelt passende preventiemiddelen en diensten beschikbaar aan werkgevers en werknemers in de metaalsector. Het doel is dat werknemers gezond en veilig aan het werk kunnen blijven, ook als ze langer moeten doorwerken.

Gratis aanmelden
icon-phone
085 065 6730
Ma - Vr, 08:30 - 17:00